Europa zoekt kritieke grondstoffen in eigen tuin
Kan Europa zichzelf voorzien van kritieke grondstoffen?
Europa staat voor een enorme uitdaging als het gaat om kritieke grondstoffen. Het moet grondstoffen die nodig zijn voor batterijen, windmolens, zonnepanelen en chips veiligstellen.
De EU wil minder afhankelijk zijn van landen als China en Congo. Die hebben nu een groot deel van de mondiale productie van kritieke grondstoffen in handen.
Een opmerkelijk initiatief komt uit Zweden. Daar worden burgers aangemoedigd om letterlijk hun achtertuin in te duiken op zoek naar waardevolle mineralen.
Het Zweedse mijnbouwbedrijf Eurobattery Minerals daagt burgers uit om zelf monsters te nemen van gesteente in hun directe omgeving.
Wie potentieel interessante vondsten doet, kan meedelen in de opbrengst als er daadwerkelijk een mijn ontwikkeld wordt.
De campagne maakt deel uit van een bredere strategie om het draagvlak voor binnenlandse mijnbouw te vergroten.
Het draagvlak ligt namelijk historisch laag vanwege milieuzorgen en landschapsvervuiling.
Doordat Zweden over relatief veel natuurlijke rijkdommen beschikt, speelt het land binnen Europa een sleutelrol in de zoektocht naar autonomie.
Tegelijkertijd benadrukt het initiatief ook hoever Europese landen bereid zijn te gaan om de honger naar grondstoffen te stillen.
Ondanks het potentieel blijven vergunningstrajecten namelijk traag en stuiten nieuwe mijnbouwprojecten vaak op weerstand van omwonenden, natuurorganisaties en lokale overheden.
Zweden is daarin overigens geen uitzondering. Het is wel een van de koplopers in het zoeken naar creatieve oplossingen.
Waarom blijft Europa toch afhankelijk van de rest van de wereld?
Hoewel er dus volop wordt gezocht naar manieren om meer zelf te produceren, zal Europa niet volledig in zijn eigen behoefte kunnen voorzien.
De Europese Commissie heeft zelf erkend dat de EU voor cruciale metalen en mineralen de rest van de wereld nodig zal blijven hebben.
Niet alle grondstoffen komen immers voor in Europese bodem. En waar ze wel te vinden zijn, is het vaak lastig om deze op een maatschappelijk en ecologisch verantwoorde manier te winnen.
Bovendien kost het ontwikkelen van nieuwe mijnen veel tijd. Van het eerste onderzoek tot daadwerkelijke productie kan er soms meer dan tien jaar overheen gaan.
In de tussentijd zoekt de EU haar toevlucht tot strategische partnerschappen met landen als Canada, Chili en Namibië.
Daarnaast investeert Europa in innovatie en recycling om meer waarde uit bestaande producten te halen.
De afhankelijkheid blijft echter voelbaar. Zeker nu geopolitieke spanningen toenemen en grondstoffen als lithium en kobalt steeds belangrijker worden voor de energietransitie.
Die realiteit plaatst de ambitie van strategische autonomie in een lastig daglicht.
Wat betekent dit voor beleggers in grondstoffen?
Aan de ene kant is duidelijk dat de vraag naar kritieke grondstoffen voorlopig alleen maar zal toenemen.
Dat biedt ruimte voor groeimogelijkheden bij Europese mijnbouwbedrijven, technologieontwikkelaars en recyclingbedrijven.
De Europese Green Deal, het industrialiseringsbeleid en het Critical Raw Materials Act (CRMA)-initiatief benadrukken de politieke wil om hierin te investeren.
Aan de andere kant vormen lange doorlooptijden, vergunningstrajecten en maatschappelijk verzet flinke hindernissen.
Beleggers die zich richten op Europese grondstoffen doen er verstandig aan om oog te hebben voor bedrijven die inzetten op duurzame winning, innovatieve extractiemethoden of samenwerking met lokale gemeenschappen.
Ook is het zaak om mondiale ontwikkelingen in de gaten te houden. Geopolitiek, handelsakkoorden en spanningen rondom leveringszekerheid kunnen een grote impact hebben op prijsontwikkeling en beschikbaarheid.
De Europese zoektocht naar kritieke grondstoffen biedt dus kansen, maar vraagt ook om geduld en strategisch inzicht.